De StemWijzer legt maximaal dertig stellingen voor en vergelijkt jouw standpunten vervolgens met de standpunten van de politieke partijen. De uitslag laat zien met welke partij je de meeste overeenkomst hebt.

De volgende provincies hebben een StemWijzer:
• Drenthe: 7 februari online
• Overijssel: 8 februari online
• Noord-Brabant: 10 februari online
• Limburg: 17 februari online

ProDemos maakt de StemWijzer in opdracht van provincies. Sommige provincies zetten een andere stemhulp in of bieden geen stemhulp aan.

Nee, bij de verkiezingen van 2023 voor Provinciale Staten zijn de StemWijzers alleen in het Nederlands beschikbaar.

ProDemos maakt voor iedere deelnemende provincie een StemWijzer op maat. Dat zorgt ervoor dat provinciale onderwerpen, de zaken die op dat moment in de betreffende provincie spelen, in de StemWijzer komen. Hiervoor werkt de redactie samen met alle politieke partijen die in een provincie meedoen aan de verkiezingen, en vaak ook met de griffie.

De werkwijze is als volgt: in een workshop met de politieke partijen wordt besproken wat de belangrijkste onderwerpen zijn. De redactie van de StemWijzer leest daarnaast alle verkiezingsprogramma’s. Op basis van al deze informatie maken we een groslijst van zo'n zestig stellingen. Deze lijst wordt aan de partijen voorgelegd. Zij geven aan of ze het eens of oneens zijn met de stelling, of dat ze een neutrale positie innemen. Vooral stellingen waarover partijen duidelijk van mening verschillen worden in de StemWijzer opgenomen. Mochten er onderwerpen zijn waar alle partijen het over eens zijn, dan vallen deze af. De kiezer heeft dan immers niets te kiezen. Uiteindelijk ontstaat er een lijst van maximaal 30 stellingen die in de StemWijzer worden opgenomen.

De redactie streeft ernaar de stellingen duidelijk en objectief te maken. Ook besteedt de redactie veel aandacht aan het gebruik van eenvoudig Nederlands. Hierbij hebben laten we ons adviseren door taalwetenschappers die onderzoek hebben gedaan naar stemhulpen.

De redactie van de StemWijzer kiest onderwerpen die in de verkiezingsprogramma’s staan en die op dit moment in het nieuws en in de verkiezingscampagne in de provincie veel aandacht krijgen. Ook kijken we naar de verdeling van stellingen over de thema’s die spelen binnen de provinciale politiek. We streven naar een goede verdeling van linkse en rechtse onderwerpen. Een belangrijk selectiecriterium is in hoeverre de stelling een onderscheid tussen de partijen weergeeft. Als alle partijen over een bepaald thema hetzelfde standpunt innemen, is een stelling over dit onderwerp voor de StemWijzer niet bruikbaar.

Ten eerste stelt de redactie van de StemWijzer de stellingen op in samenwerking met alle politieke partijen die in een provincie meedoen aan de verkiezingen, en met andere betrokkenen zoals de griffie. De redactie van de StemWijzer kiest onderwerpen die op dit moment in de betreffende provincie en in de verkiezingscampagne veel aandacht krijgen. Maar ook de mate waarin partijen van mening verschillen over een onderwerp, is een belangrijk selectiecriterium. Wanneer partijen over een bepaald thema allemaal hetzelfde standpunt innemen, heeft het voor de StemWijzer geen zin om er een stelling over te maken, ook al is het onderwerp nog zo belangrijk. Er valt dan namelijk niets te kiezen.

Ten tweede komen in de StemWijzer voor de Provinciale Statenverkiezingen alleen onderwerpen aan bod waar de provincie over gaat. Zaken die door het Rijk of door de gemeente worden bepaald zijn niet opgenomen. Er zijn onderwerpen waar de provincie niet zelf over gaat, maar waar ze wel invloed op kunnen uitoefenen. Als dit heel belangrijke onderwerpen zijn, nemen we deze soms toch op. De stelling luidt dan bijvoorbeeld "De provincie moet zich inspannen om..." of "De provincie moet zich inzetten voor..."

Tot slot: de StemWijzer heeft niet als doel om nieuwe onderwerpen op de politieke agenda te plaatsen. Dat laten we aan partijen en inwoners zelf over. Wij gaan uit van onderwerpen die in de (politieke) discussie al een belangrijke rol spelen.

De StemWijzer vergelijkt de standpunten van alle partijen die meedoen aan de verkiezingen voor Provinciale Staten in de betreffende provincie. Een politieke partij wordt alleen niet opgenomen als een partij hier zelf voor kiest.

Partijen geven zelf aan of ze het eens of oneens zijn met de stelling, of dat ze een neutrale positie innemen. ProDemos controleert of dit standpunt overeenkomt met de informatie in het verkiezingsprogramma van die partij. Partijen kunnen bij iedere stelling ook zelf hun standpunt toelichten voor de kiezer. Deze toelichtingen zijn te lezen bij iedere stelling en in het resultaatscherm.

StemWijzer kiest voor deze antwoordcategorieën omdat dit in onze ogen voor gebruikers het duidelijkst is. Bovendien sluit dit aan bij hoe de democratische besluitvorming werkt. 'Een beetje voor' of 'een beetje tegen' is dan niet van belang.

Sommige andere stemhulpen gebruiken een vijfpuntsschaal (bijvoorbeeld van ‘helemaal mee eens’ tot ‘helemaal mee oneens’). Hierdoor moet de gebruiker op één vraag twee antwoorden tegelijkertijd geven: een mening, en de intensiteit van die mening. De StemWijzer kiest voor een andere manier: na het beantwoorden van de stellingen kun je aangeven welke onderwerpen je extra belangrijk vindt. Je krijgt daar een overzichtsscherm voor te zien waarop alle onderwerpen van de stellingen onder elkaar staan. Het is niet verplicht om iets aan te vinken.

Op de resultatenpagina van de StemWijzer zie je van boven naar beneden een lijst van partijen. Bovenaan staat de partij die het vaakst hetzelfde standpunt heeft als jij. Onderaan staat de partij waar je het minst vaak mee eens bent.

De StemWijzer gebruikt de methode van de meeste overeenkomst. Dat werkt zo: iedere stelling waarbij gebruiker en partij hetzelfde antwoord geven, telt als een punt. Voor de stellingen waar je extra gewicht aan toekent, worden dubbele punten gerekend. Aan het eind worden alle punten opgeteld. In het resultaatscherm komt de partij met de meeste punten bovenaan te staan. Deze partij had dus het vaakst hetzelfde standpunt als jij. In de matrix onder de rangorde van partijen is precies te zien welke stellingen dat waren. Je kunt tot in detail jouw standpunten vergelijken met die van de partijen.

Wanneer in jouw uitslag het verschil tussen de hoogst scorende politieke partijen 5% of minder is, krijg je de mogelijkheid een 'shoot-out' te doen: je krijgt dan nog eens 3 of 5 stellingen om te beantwoorden. Daarmee kun je twee partijen extra met elkaar vergelijken. Wanneer meerdere partijen bij elkaar in de buurt zitten, kun je de shoot-out met meerdere combinaties van partijen doen.

Overigens is gelijkspel ook bij de shoot-out nog mogelijk: er zijn 3 of 5 stellingen met elk 3 antwoordopties. De partijen nemen 2 van de 3 opties (eens, oneens, geen van beide) in. We geven hoofdzakelijk stellingen waarbij partij X eens is en partij Y oneens. Maar wanneer je als gebruiker toevallig de derde antwoordoptie invult (vaak geen van beide, maar het kan ook eens/oneens zijn), dan kom je alsnog op een gelijkspel uit.

We doen ons best om de StemWijzer zo toegankelijk mogelijk te laten zijn voor zo veel mogelijk mensen. Dat doen we onder andere door te zorgen voor voldoende contrast in de kleurstellingen en het gebruiken van icoontjes (een duim omhoog en omlaag voor de knoppen eens en oneens). Dat is belangrijk voor bijvoorbeeld mensen die kleurenblind zijn. We besteden veel aandacht aan de taal van de StemWijzer. We proberen de stellingen zo duidelijk en eenvoudig mogelijk te maken en moeilijke woorden te vermijden. Hierbij laten we ons bijstaan door taalwetenschappers die onderzoek hebben gedaan naar stemhulpen. Als we toch moeilijke woorden moeten gebruiken, leggen we die uit. Je kunt de uitleg lezen als je op het woord klikt.

Van iedere StemWijzer is een versie beschikbaar die met je eigen spraaksoftware voorgelezen kan worden.

Bij de bouw van de StemWijzer zijn we uitgegaan van de richtlijnen voor toegankelijke websites (WCAG2.1).

Wanneer je zó snel op de antwoorden klikt dat je er onmogelijk over hebt kunnen nadenken, gaan we ervan uit dat je de StemWijzer niet serieus hebt gevuld. In dat geval krijg je de mededeling dat je onvoldoende serieuze antwoorden hebt gegeven om er een resultaat op te kunnen baseren.

Je kunt zelf kiezen welke partijen in het resultaat worden meegenomen. Bijvoorbeeld voor alle partijen die aan de verkiezingen deelnemen, maar je kunt ook een eigen selectie maken, van ten minste drie partijen.

De StemWijzer gaat over maximaal dertig onderwerpen en bekijkt op basis van die stellingen met welke partij je de meeste overeenkomst hebt. De StemWijzer richt zich op onderwerpen die bij die verkiezingen belangrijk en actueel zijn. Zo kan het voorkomen dat je als niet-gelovige bijvoorbeeld uitkomt bij een van de christelijke partijen. Kennelijk heb je dan toch veel overeenkomsten met die partij, afgezien van de religieuze standpunten die die partij heeft.

Wanneer je uitkomt bij een andere partij dan je had verwacht, is het raadzaam om goed te kijken op welke punten er overeenkomsten zijn. Misschien zet dit je aan het denken over de keuze voor een politieke partij. Maar er kunnen natuurlijk hele goede redenen zijn om toch op een andere partij te stemmen. De StemWijzer is slechts een hulpmiddel om inhoudelijke verschillen tussen de partijen te ontdekken. We moedigen je graag aan om zelf te blijven nadenken!

We raden dan aan om de toelichtingen te lezen die de partijen geven over hun standpunt. Dat kan al meer duidelijkheid geven. Eventueel kun je besluiten om in dit geval 'Geen van beide' te antwoorden. Het hangt er vooral vanaf hoe zwaar die bepaalde voorwaarden voor jouzelf wegen.

Bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2021 hebben ruim 7,8 miljoen bezoekers de StemWijzer gebruikt. De 55 StemWijzers die ProDemos heeft gemaakt voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 zijn in totaal ruim 1,6 miljoen keer volledig ingevuld. Op de dag voor de verkiezingen en op verkiezingsdag wordt de StemWijzer het meest gebruikt.

De StemWijzer bestaat sinds 1989. Destijds verscheen de StemWijzer op papier en op diskette; hij was te koop in de boekhandel. Sinds 1998 is het een website.

Er zijn inmiddels al veel versies van de StemWijzer verschenen: voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer, gemeenteraden, Provinciale Staten en het Europees Parlement. Ook is er een jongerenversie genaamd Young Voice, zie www.youngvoice.nl. Bij de Provinciale Statenverkiezingen in 2023 zijn er Young Voices voor Drenthe en Limburg beschikbaar.

Er zijn ook StemWijzers ontwikkeld in het buitenland, zoals voor Bosnië en Herzegovina, Bulgarije, Chili, Colombia, Duitsland, Ecuador, Frankrijk, Georgië, Ghana, Japan, Libië, Marokko, Mexico, Mongolië, Peru, Suriname, Tunesië, Turkije, Verenigd Koninkrijk en Zwitserland.

De StemWijzer wordt gemaakt door ProDemos – Huis voor democratie en rechtsstaat. ProDemos is een onafhankelijke, onpartijdige stichting met als doel het informeren van mensen over en het betrekken van mensen bij de democratische rechtsstaat.

Ga voor meer info naar Over StemWijzer of naar prodemos.nl/.

De provinciale StemWijzers worden betaald door de provincies die ons de opdracht hebben gegeven om een StemWijzer te maken.

De StemWijzer is te gebruiken met Chrome (vanaf versie 61), Firefox (vanaf versie 58), Safari (vanaf versie 8), Opera (vanaf versie 42) en IE (vanaf versie 11).
Qua besturingssysteem werkt de StemWijzer in elk geval vanaf Windows 7, Android 5.0 en iOS 10.0.

Ja, dat kan. De website https://stemwijzer.nl is geschikt voor gebruik op mobiele telefoons.

We communiceren over de StemWijzer via de socialemediakanalen van ProDemos:
• Twitter
• Facebook
• LinkedIn
• Instagram

Bij StemWijzer nemen we privacy en kiesrecht zeer serieus. Je krijgt eerst alle stellingen te zien. Daarna vragen we of je jouw antwoorden anoniem wilt delen ten behoeve van onderzoek en evaluatie. Dat is niet verplicht. Ook zonder akkoord te gaan, kun je de uitslag bekijken. We bewaren deze gegevens op een veilige manier, en we doen niet aan reclame en profiling.

Verder gebruikt de StemWijzer Google Analytics, met privacyvriendelijke instellingen. We gebruiken Google Analytics alleen om te zien hoe de website gebruikt wordt. Lees meer in ons volledige privacy- en cookiestatement: https://assets.stemwijzer.nl/privacy.html

Ja. StemWijzer is een merk. Het woordmerk en het woordbeeldmerk zijn geregistreerd door ProDemos bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP). De algemene term die voor de functionaliteit wordt gebruikt is stemhulp of kieshulp.

Je kunt je vraag stellen door te mailen naar stemwijzer@prodemos.nl.
Persvragen kunnen worden gesteld via voorlichting@prodemos.nl.